فعالیت های اقتصادی به طرق مختلف در جوامع صورت می گیرد . حمایت از فعالیت کنندگان در این امر و همچنین نظارت بر اعمال اقتصادی (تجارتی) مستلزم شناخت اشخاص فعال در این زمینه می باشد.
کسب مجوز برای فعالیت های تجارتی و پرداخت حقوق حقه دولت در قالب مالیات و جلوگیری از رقابتها و تلاشهای ناسالم یکی از مزایای این امر محسوب می گردد.
در کنار راهنمای ثبت شرکتها و دریافت کارت بازرگانی ، ضرورت اخذ شماره (کد) اقتصادی ملاحظه می شود فلذا با استفاده از مقررات مربوطه که در واحدهای ذیربط وزارت امور اقتصادی و دارایی جاری است نسبت به نگارش و ارائه راهنمای دریافت شماره (کد) اقتصادی برای کسانی که نیازمند دانستن اطلاعات مربوطه می باشند اقدام شد.
تعاریف :
۱- اشخاص مکلف به اخذ شماره اقتصادی:
کلیه اشخاص حقوقی که به امر تولید ،مونتاژ، واردات و صادرات، توزیع هرنوع کالا و کارهای خدماتی اشتغال دارند همچنین کلیه اشخاص حقیقی که به امور فوق اشتغال داشته و دارای پروانه کسب یا کار از مراجع ذیربط بوده و یا دارای محل فعالیت تجاری باشند واجد شرایط اخذ شماره اقتصادی به شمار می آیند . قابل ذکر است احراز یکی از شرایط فوق برای اشخاص حقیقی کافی می باشد.
۲- مجوز فعالیت :
مجوز فعالیت به سندی اطلاق می گردد که براساس آن فعالیت اقتصادی هر شخصی از طرف یکی از مراجع ذیصلاح تایید شده باشد مانند پروانه داروخانه ها از طرف وزارت بهداشت و درمان یا کارت بازرگانی از طرف وزارت بازرگانی یا فعالیت مرغداری از طرف جهاد یا گواهی فعالیت صنعتی (کارگاه یا کارخانه) از طرف وزرات صنایع یا پروانه های کسب و کار صادره از سوی اتحادیه های صنفی و یا معرفی نامه سازمان برنامه بودجه برای پیمانکاران و یا سایرمراجع ذیربط.
۳- محل فعالیت تجاری :
محل فعالیت تجاری به یک واحد شغلی اطلاق می گردد که آن محل از طرف شهرداری یا مراجع قانونی دیگر بعنوان محل فعالیت اقتصادی شناخته شده و فعالیت مربوط در آن با جواز کسب و یا بدون جواز انجام می شود (مانند دفتر پیمانکاری یا واسطه ها یا شغلهای مشابه که فعالیت همراه با مجوز نمی باشد و داروخانه ها و یا برخی دیگر از مشاغل که محل فعالیت الزاماً همراه مجوز کسب است ، این محل بصورت قطعی یا اجاره در اختیار مؤدّی می باشد.
۴- رسید بانکی :
مبلغ فیش بانکی در کلیه شهرستانها به حساب ۵۲۳ خزانه نزد یکی از شعب بانک ملی از جانب مؤدی واریز می شود.
۵- پرینت مربوط به شماره اقتصادی:
پرینت یک برگ صادر شده به وسیلة کامپیوتر قبل از صدور کارت می باشد که کلیه اطلاعات مربوط به مؤدی اعم از هویتی و مالیاتی را شامل می شود که بعنوان رسید از مؤدی توسط مأمورین پست و بایگانی در پرونده مؤدی استفاده خواهد شد .
۶- کارت اقتصادی اشخاص حقیقی:
رنگ و شکل و مندرجات کارت جدید با کارتهای قبلی تفاوت خواهد داشت و عکس ۳×2مؤدّی ، نام و نام خانوادگی ، شماره اقتصادی، نشانی محل فعالیت تجاری و شماره حوزه مالیاتی مؤدّی در آن درج خواهد شد .
۷- کارت اقتصادی اشخاص حقوقی :
تغییرات مربوط به اشخاص حقیقی در کارت اشخاص حقوقی نیز وجود دارد ، با این تفاوت که عکس ندارد و نوع شخص حقوقی نیز درج خواهد شد. در صورت هماهنگی با خدمات ماشینی کارت اشخاص حقوقی بصورت لیزری صادر خواهد شد .
وظایف مؤدُی
۱- مدارک لازم برای اشخاص حقیقی:
عبارت است از فرم اطلاعات هویتی ، تصویر شناسنامه ، (اصل و تصویر) فیش بانکی، مجوز فعالیت یا سند محل فعالیت تجاری(رسمی و غیررسمی)و سه قطعه عکس ۳×2 که در صورت داشتن شماره اقتصادی آن را پشت عکس درج و در غیر این صورت مشخصات سجلی پشت آن درج می گرددو همچنین فتوکپی کارت اقتصادی یا فیش کامپیوتری (برای دارندگان شماره اقتصادی ) به همراه مدارک ، تحویل حوزه مالیاتی می شود.
۲- مدارک لازم برای اشخاص حقوقی:
عبارت است از فرم اطلاعات هویتی مربوط ، آگهی تاسیس در روزنامه رسمی و فیش بانکی و فتوکپی کارت اقتصادی یا فیش کامپیوتری (برای دارندگان شماره اقتصادی) اشخاص حقوقی نیاز به عکس ندارند.
۳- نحوه درخواست شماره اقتصادی:
مؤدّی مالیاتی با بررسی شرایط مندرج در اطلاعیه منتشره در روزنامه های کثیرالانتشار و دستورالعمل اجرایی ماده ۸۵ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین ، درصورت داشتن شرایط،فرم اطلاعات هویتی مربوطه را از روزنامه جدا می نماید و پس از تکمیل قسمت مربوط به خود و الصاق یک قطعه عکس بر روی فرم هویتی به همراه سایر مدارک تحویل حوزه مالیاتی ذیربط نموده و رسید دریافت می دارد. پس از رسیدگی حوزه، به مدارکی که ناقص باشد شماره اقتصادی تخصیص نمی یابد و مدارک و فیش بانکی مسترد نخواهد شد . در مورد اشخاص حقوقی نیز همانند اشخاص حقیقی عمل می شود با این تفاوت که درصورت داشتن تغییرات باید فرم تغییرات اطلاعات هویتی نیز از طرف مؤدی تکمیل گردد. تشکیلات قانونی نیز در صورتی که دارای ذیحساب مستقل بوده و مورد تایید امور ذیحسابیها باشد می توانند با مراجعه به حوزه مالیاتی تکلیفی خود، درخواست شماره اقتصادی نمایند.
وظایف حوزه های مالیاتی:
حوزه مالیاتی ابتدا موظف است مندرجات قسمت مربوط به مؤدی در فرم اطلاعات هویتی را با اسناد و مدارک، خصوصاًکپی شناسنامه با اصل آن مطابقت نماید و درصورت تطابق کامل و عدم وجود اشکال ، عکس الصاقی مؤدی را ممهور و پس از تکمیل اقلام اطلاعاتی مربوط به خود صحت مندرجات آن را تأیید و مهر و امضا نماید. سپس آن را جهت تایید به سرممیزی خود ارائه نماید و سرممیزی مالیاتی نیز پس از کنترل و حصول اطمینان، صحت مندرجات آن را در قسمت مشخص شده مربوط به خود تایید و مهر و امضا می نماید. پس از تایید سرممیز، حوزه مالیاتی فرم اطلاعات هویتی را در دفتر اندیکاتور حوزه ثبت نموده و آخرین قسمت آن را پس از مهر و امضا، بعنوان رسید مؤدی، به وی تسلیم نماید. در صورتی که محل فعالیت تجاری بصورت اجاره نامه عادی تنظیم شده باشد اجاره نامه مذکور باید جداگانه از طرف سرممیز تحت عنوان «محل مندرج در اجاره نامه یک محل تجاری و محل فعالیت مودی می باشد و با نشانی مودی در پرونده مالیاتی مربوطه مطابقت دارد» مهر و امضا گردد. حوزه مالیاتی باید پس از جمع آوری مدارک مؤدّیان آنها را در دو بخش جداگانه و براساس مدارکی که دارای شماره اقتصادی بوده و مدارکی که شماره اقتصادی ندارد(در رابطه با مؤدّیانی که تاکنون شماره اقتصادی نداشته اند) طبقه بندی نموده و پس از فهرست برداری، آنها را به اداره اطلاعات و خدمات مالیاتی و یا نظارت و پیگیری حسب مورد تحویل نماید.
وظایف ادارات اطلاعات و خدمات مالیاتی (نظارت و پیگیری):
پس از دریافت مدارک از حوزه می بایست آنها را بصورت طبقه بندی شده به همراه فهرست از طریق رابط یا پست به اداره کل اطلاعات و خدمات مالیاتی در تهران ارسال نماید. طبقه بندی مدارک براساس حوزه های مالیاتی، تفکیک مدارک مؤدیان دارای شماره اقتصادی و بدون شماره اقتصادی از جانب ادارات مذکور انجام گرفته و به همراه فهرست جداگانه ارسال می گردد. نظر به اهمیت مسئولیت رابط ها انتخاب این افراد از اهمیت خاصی برخوردار است.
وظایف ادارات کل دارایی :
۱- ادارات کل مالیاتی موظفند فرمهای هویتی اشخاص حقیقی و حقوقی را به تعداد مورد نیاز تکثیر و جهت تکمیل آن در اختیار حوزه مالیاتی قرار دهند. قابل ذکر است فقط اشخاصی که فاقد شماره اقتصادی هستند فرم هویتی مربوطه را از حوزه مالیاتی دریافت می دارند.
۲- ادارات کل مالیاتی موظفند آخرین دستورالعمل اجرایی موضوع ماده ۸۵ قانون «وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین » بشماره ۲۱۵۶۷ – 28/6/75 را تکثیر و در معرض رؤیت مؤدیان مالیاتی نصب نماید.
مدارک مربوط به درخواست شماره (کد) اقتصادی شخص حقوقی
۱- درخواست کتبی شرکت .
۲- روزنامه رسمی که آگهی تأسیس شرکت در آن درج شده است.
۳- فیش پرداختی مبلغ ۰۰۰/۱۰ ریال به حساب ۵۲۳ خزانه نزدیکی از شعب بانک ملی ایران بابت صدور شماره (کد) اقنصادی.
۴- فتوکپی شناسنامه از کلیه صفحات.
۵- تنظیم فرم اطلاعات هویتی اشخاص حقوقی .
۶- فتوکپی کارت اقتصادی قبلی یا فیش کامپیوتری.
پس از تهیه مدارک و تکمیل فرم اطلاعات هویتی اشخاص حقوقی که بوسیله مدیر عامل یا وکیل قانونی تنظیم و به مهر شرکت ممهور و به حوزه مالیاتی مربوطه تسلیم و ممیز مالیاتی پس از کنترل مدارک آن را در دفتر حوزه ثبت و رسید صادره را تحویل مؤدی می نمایدو سپس مدارک به اداره نظارت و پیگیری تحویل و اداره مذکور پس از بررسی مدارک را به اداره کل اطلاعات و خدمات مالیاتی- اداره شماره (کد) اقتصادی تحویل و اداره فوق الذکر نسبت به صدور کارت شماره (کد) اقتصادی و تحویل به مؤدی اقدام می نماید .
چناچه از دریافت کارت شماره (کد) اقتصادی تغییراتی در اطلاعات هویتی اشخاص حقوقی حادث شود لازم است فرم مربوطه ، تکمیل و به همراه مدارک مثبته به حوزه مربوطه یا اداره صادر کننده کارت تحویل داده شود.
ب: مدارک مربوط به درخواست شماره (کد )اقتصادی شخص حقیقی
۱- درخواست کتبی شخص.
۲- فتوکپی پروانه کسب .
۳- فتوکپی کامل صفحات شناسنامه .
۴- فیش واریزی به حساب ۵۲۳ خزانه نزد یکی از شعب بانک ملی ایران.
۵- تکمیل فرم اطلاعات هویتی اشخاص حقیقی .
۶- عکس ۳×2 متقاضی (سه قطعه)
۷- فتوکپی کارت اقتصادی قبلی یا فیش کامپیوتری ( در صورتی که قبلاً کارت دریافت نموده باشد).
پس از تهیه مدارک فوق الذکر و تکمیل فرم اطلاعات هویتی اشخاص حقیقی و امضای آن، نسبت به تحویل به حوزه مالیاتی مربوطه اقدام و ممیز مالیاتی پس از کنترل مدارک و ثبت در دفتر حوزه، رسید دریافت مدارک را صادر و تحویل مؤدی می نماید و مدارک به اداره نظارت و پیگیری تحویل و اداره مذکور پس از بررسی مدارک دریافتی، آنها را به اداره کل اطلاعات و خدمات مالیاتی و اداره شماره (کد) اقتصادی، ارسال و اداره مذکور پس از دریافت مدارک و بررسی آنها نسبت به صدور کارت شماره (کد) اقتصادی اقدام می نماید.
چناچه پس از دریافت کارت شماره (کد) اقتصادی تغییراتی در اطلاعات هویتی اشخاص حقیقی حادث شود لازم است فرم را تکمیل و بهمراه مدارک مثبته به حوزه مربوطه یا اداره صادر کننده کارت تحویل داده شود تا نسبت به ثبت تغییرات و اصلاح کارت، اقدام لازم به عمل آید.
جهت مشاوره حقوقی و مالیاتی با وکیل دادگستری و کارشناس مالیاتی با ما در تماس باشید .